Според листата за рангирање на високообразовни институции, објавена од Министерството за образование и наука, а изработена од Центарот за класификација на светските универзитети во Шангај, „Факултет за Бизнис економија“ е во врвот на ранг-листата...

Доколку сте студент и имате креативни и иновативни идеи за бизнис проект имате можност, индивидуално или пак со тим, да учествувувате во повикот за проекти објавен Innovact the European Forum for young Innovative Enterprises. Повеќе прочитајте тука.

На веб страната Mladi Info-Your Link to Free Еducation студентите на ФБЕ можат да се информираат повеќе во однос на Студентските иницијативи за јужно-источна Европа во 2012 година, каде им се нуди можност за аплицирање и добивање грантови за предложени проекти на одредени теми.

Практична работа

Визија на  “Факултет за бизнис економија” (ФБЕ) е освен квалитетна настава и едукација на своите студенти да им овозможиме и практична работа што ќе допринесе кон примена, продлабочување и проширување на целокупното теоретско знаење веќе стекнато на факултетот.

Согласно член 99 од Законот за високо образование и Правилникот за организирање на практична настава на студентите, студентите во секоја студиска година задолжително посетуваат практична настава која не може да биде пократка од 30 дена како еден од условите за запишување на наредна студиска година.

Пред започнување на практичната настава студентот треба да го информира одговорното лице на ФБЕ м-р Биљана Начарова (канцеларија бр.17) и да ги подигне потребните документи  неопходни за остварување на практичната настава.

• Правилник за изведување студентска пракса
• Програма за студентска пракса
• Листа на компании за студентска пракса

Стипендии

Согласно политиката на “Факултетот за бизнис економија” се посветува посебно внимание и се предвидуваат посебни стимулации за напредните студенти. Покрај збогатените интерактивни и истражувачки содржини и активности за секој предмет од наставната програма, кои пак обезбедуваат поголем број на бодови односно повисоки оценки, оваа категорија на студенти има и финансиски стимули во вид на целосни или делумни стипендии.

Со цел да ги стимулира на поголемо залагање, но и да ги мотивира останатите студенти да го следат примерот на најдобрите, наставно-научниот совет на крајот на секоја учебна година зависно од остварениот успех на студиите доделува стипендии за следната година.

Во текот на своето шестгодишно работење ФБЕ има одобрено повеќе целосни или делумни стипендии на најдобрите студенти-првенци на генерација.

„Факултетот за бизнис економија” на своите студенти од сите студиски години им овозможува да имаат пракса во разни претпријатија, институции и во невладиниот сектор, испратени по избор на студентот и препорака на факултетот во траење од еден месец (студентска пракса) без финансиски надомест.
Главна цел е да им се помогне на студентите да се стекнат со практично работно искуство во текот на своите студии и да се вклучат во секојдневното работење на компанијата како додадена вредност (дополнителна помош при реализацијата на активностите на различните области). Во текот на програмата, студентите ќе се распределат во една специфична област и нивната активност и нивниот план за работа ќе бидат поврзани со секојдневното работење на таа област.

За секој стажант ќе биде подготвена индивидуална програма за целиот период во која ќе бидат вклучени и целите во однос на работите кои треба да се научат. Добро осмислени и документирани цели за учење, кои пак обезбедуваат јасна насока и дефинирани цели за стажантот. 
Студентот треба да има двајца ментори, еден од страна на Факултетот, и еден од страна на Компанијата. Индивидуалните цели и планот за работа треба да се усогласат од страна на двајцата ментори, додека оценката треба, за информативни цели, да се поднесе и до менторот од страна на Факултетот. 

Менторот од страна на компанијата е одговорен да обезбеди насоки за стажантот во однос на неговите активности и да осигура дека истите се во согласност со планот за работа.

Ангажирањето на стажантите се базира на волонтерска работа, при што тие не се вработени во компанијата, а правата и обврските се регулирани во договорот помеѓу Факултетот, Компанијата и стажантот.

Студентите кои можат да стажираат треба да исполнуваат одредени основни услови и да поседуваат одредени суштински карактеристики кои се дефинирани како општи карактеристики за сите вработени на дадената фирма:

Квалификации:

• Одлично познавање на англиски јазик
• Напредни компјутерски вештини
• Остварен просечен успех од или над 8  („Ц”)
• Други релевантни дипломи и сертификати за посебни достигнувања или работа на проекти (незадолжително)

Карактеристики:

• Ориентираност кон успех
• Ориентираност кон тимот
• Ориентираност кон корисниците
• Само-мотивираност
• Само-дисциплина и ригорозност
• Превземање на одговорност

На студентот кој ќе стажира во избраната фимра:

• ќе му се определи ментор во согласност со критеруимите за извршување на практично оспособување на студенти;
• Пред започнувањето со работа, ќе му се обезбеди запознавање со прописите за заштита при работа, со опасностите поврзани со неговата работа и ќе му  обезбедат соодветни заштитни средства;
• ќе му се обезбеди практично оспособување кое соодветствува на рамковната програма на високообразовната институција;

Студентот/Практикант е задолжен да води дневник кој ќе биде потпишан од определениот ментор.

“Факултет за бизнис економија” (ФБЕ) освен квалитетна настава и едукација на своите студенти им овозможува и практична работа што ќе допринесе кон примена, продлабочување и проширување на целокупното теоретско знаење претходно стекнато во текот на студиите на ФБЕ.Во таа насока ФБЕ има оставарено соработка со повеќе еминентни институции и фирми во државата, дел од кои се наведени подолу во текстот и  каде нашите студенти повеќе години успешно ја реализираат својата практична работа:

• Штедилница Можности - Скопје
• Стопанска банка А. Д. Скопје
• Тутунска банка А. Д. Скопје
• Комерцијална банка А. Д. Скопје
• ЕВН Македонија
• Неоком АД-Скопје
• Алкалоид АД. Скопје
• Макстил АД.Скопје
• Комерцијална банка - филијала  Гевгелија
• НЛБ Нов пензиски фонд
• Штедилница ФУЛМ
  
• Разни министерства (за економија, локална самоуправа, животна средина итн.)
• Во единиците на локална самоуправа,

Исто така врз основа на нивно барање, студентите ги упатуваме во разни здруженија од граѓанскиот сектор, мали и средни претпријатија и сл.
Во контекст на претходното, практична работа се изведува и на ФБЕ, во рамките на која студентите-практиканти активно учествуваат во подготовката и изведбата на нашите истражувачки и апликативни проекти, стекнувајќи се на тој начин со повеќе искуство во делот на научно-истражувачката работа.

Согласно политиката на “Факултетот за бизнис економија” се посветува посебно внимание и се предвидуваат посебни стимулации за напредните студенти. Покрај збогатените интерактивни и истражувачки содржини и активности за секој предмет од наставната програма, кои пак обезбедуваат поголем број на бодови односно повисоки оценки, оваа категорија на студенти има и финансиски стимули во вид на целосни или делумни стипендии.

Со цел да ги стимулира на поголемо залагање, но и да ги мотивира останатите студенти да го следат примерот на најдобрите, наставно-научниот совет на крајот на секоја учебна година зависно од остварениот успех на студиите доделува стипендии за следната година.

Во текот на своето шестгодишно работење ФБЕ има одобрено повеќе целосни или делумни стипендии на најдобрите студенти-првенци на генерација.

Уникатноста на интегрираниот пристап во студирањето на бизнис економија е што сите релевантни аспекти на водење на бизнисот и донесувањето правовремени и оптимални одлуки, исто како и во реалниот деловен свет, се комплексни, со различен приоритет, со симултан каузалитет. Ваквиот пристап во изучувањето на економските науки, ни овозможува да симулираме сегменти од пазарното стопанство во кое студентите носат одлуки за сопствениот виртуелно-реален бизнис. Консеквентно, студентите се оценуваат зависно од профитабилноста на студентската компанија, активната вклученост и индивидуалниот придонес во тимската работа. Конкретните содржини во т.н. интегрирана компаниска програма (ИБЦ-1 и ИБЦ-2) се состојат од правни, организациски, маркетиншки, финансиски, бихејвиористички итн. аспекти кои се подолу презентирани.

Модулите 1,2 и 3 (опфатени во ИБЦ-1), се предаваат и практикуваат во втора студиска година

Модулите 4,5 и 6 (опфатени во ИБЦ-2), се предаваат и практикуваат во трета студиска година

Модул 1: Тимска работа

Овој модул претставува дел од интегираниот пристап во формирање на тимови за имплементација на определени цели. Наставата се одвива во тимови. Групите се состојат од 10-3 0 студенти. Секој тим се состои од 5 до 6 лица. Секој тим е задолжен да креира своја веб–страна. Времетраење на модул 1 изнесува 5 недели. Цели кои се постигнуваат:

• Да се подобри способноста за прилагодување на тимскиот концепт во специфична ситуација.
• Подобрување на поврзаноста на членовите на тимот. Ова всушност подразбира заедничко креирање на планот, негово извршување и користење на искуството на членовите на тимот во развој на определени цели и задачи. Од тимовите се очекува взаемна интеракција во извршувањето на планираните задачи, што води до повисока кохезивност во групата и консеквентно до продуктувен тим што е предуслов за започнување на проектот и остварување на неговите цели и задачи што е предмет на тимска имплементација.
• Подигнување на свеста за потреба од планирање. Планирањето на иднината треба да ги зголеми шансите за реализација на продуктивноста која без сомнение ја поседува секој од тимовите. Со планирањето во рамките на тимот, се обезбедува поголема можност за меѓусебна контрола.
• Ги воведува студентите во користењето на алатки и процеси потребни за креирање на нивна веб–страна.

Веб-страната на секој тим (независно дали се постојни или  новоформирани) мора да содржи три основни компоненти:

Опис на тимот: Опис на постојната структура (background)-дефинирање на проектот кој е цел на тимската имплементација, негови цели и задачи, спонзори, муштерии и нивни барања. Овде се содржат и сите лични податоци и други информации релевантни за членовите на тимот;

Опис на структурата на тимот-вклучувајки број (големина) на тимот, подгрупи и сл.

Опис на организацијата на тимот кои активности кој член на тимот ги покрива, кој со кого соработува и како меѓусебно се информираат. Договор за тимска работа - кој содржи име и лого на групата. Силни и слаби  страни и ограничувачки фактори за работа на тимот. Структурирање на тимот, улоги на членовите и интерни процеси на работа. Студентите треба врз основа на познавања стекнати од наставата да создадат ефикасна организациона структура и непречени информациски текови. Договорот треба да содржи специфични временски термини во кои тимот ќесе среќава и за таа цел изготвува временска таблица (гантограм) која ги покрива активностите на тимот во текот на семестарот.

Концепскиот приод во овој модул базира на три компоненти: Секоја од компонентите на овој модул го инкорпорира влијанието на извесни внатрешни и надворешни фактори како што е: организационата структура, организационата култура, економското опкружување и макроекономското опкружување. Креирање на тимот: организација, структура и култура; Тимска работа: Цели, раководење, развој, комуникации, управување со проектот, одлучување, конфликт и евалуација; Оценка на ефикасноста во извршување на планските цели на тимот:  воспоставување на критериуми за мерење на ефикасноста од страна на самиот тим. Оценка на  структурата и функционирањето на тимот дава менторот за секоја проектна задача.

Модул 2: Бизнис системи

Модулот „Бизнис системи“ претставува воведување на студентите во процесот на интегрална анализа на окружувањето и негово влијание врз целите и стратегиите на корпорацијата. Окружувањето, предмет на оваа анализа претставува: макроекономското окружување анализирано од аспект на природни ресурси и работна сила и бизнис или стопанското окружување составено од 5-те основни компоненти-конкуренција, купувачи, понудувачи, пазарни структури и други движечки сили на вака структуриран стопански амбиент.& Овој модул трае 6 недели. Цели кои се постигнуваат: Поцелисходно користење на економските информации од макро ниво. Оваа анализа ќе се фокусира на природните ресурсите и технологиите базирани на нивно искористување, како и на анализа на: финансиските, економските, глобалните, социо-културните и демографските карактеристики на населението и работната сила, политики, регулативи и закони. Поцелисходно користење на економските информации кои се однесуваат на стопанското окружување како што се: пазарните структури, понудувачи, купувачи, конкуренција и други движечки сили на стопанството. Практична валоризација на надворешните влијанија врз деловното работење на корпорацијата. За реализација на оваа цел се претпоставува познавање на сите компоненти кои го детерминираат оперативното работење и стратегијата на корпорациите како што се: маркетингот, финансиите и сметководството, внатрешната организација, управувањето со човековите ресурси и инжинерингот.

Модул 3: Планирање во процесот на производство.

Овој модул треба да ги интегрира познавањата кои студентите ги стекнле од областа на маркетингот и финансиите и менаџментот во креирање на бизнис стратегија за корпорацијата. Курсот трае 6 недели Цели кои се постигнуваат: Поголеми познавања за процесот на планирање, имплементација и контрола во интегралниот менаџмент циклус. Се работат стратегиски планови за развој на начин кој треба да им укаже на неопходните чекори во овој сложен процес. Тоа подразбира дефинирање на визија и мисија а потоа анализа на добрите и лошите страни на компанијата и анализа на егзогените варијабли како што се можностите и опасностите, кои секогаш се фактори на надворешно влијание и на кои компанијата не може да делува. Поголеми познавања за операционализација на плановите дефинирани на стратешко ниво на тактичко и оперативно ниво што ќе ги опфаќа компонентите: маркетинг цели и планови, план на производство, планови на работна сила и финансиските планови. Можност за идентификација на критичните точки и проблемите, како и користење на информациите добиени од претходната фаза на имплементација како фидбек во стратегискиот план на компанијата.

Модул 4: Планирање и одлучување

Планирање и одлучување е модул кој претставува логично продолжување на знаењата стекнати за планирањето во дадено бизнис окружување. Нагласокот во овој модул е ставен на процедурите и инструментите кои се користат за предвидување на продажбата како и изготвување на про-форма извештаи од кои произлегуваат плановите за сите пооделни функции во компанијата. Времетраење на овој модул е 6 недели. Цели кои се постигнуваат: Знаења за начините и методите по кои се спроведува квантитативното и квалитативното предвидување на продажбата. Изготвување на оперативни планови за сите функции во претпријатието. Знаења за сублимирање на резултатите од оперативното планирање во финансиски план на компанијата, т.е. изготвување на про-форма извештај за текот на готовината во рамки на една фискална година и про-форма биланс на состојба и биланс на успех.

Модул 5: Управување со корпорациските ресурси

Управувањето со корпорациските ресурси е наменето за идните менаџери и претприемачи кои донесуваат одлуки за располагањето и користењето на сите расположливи ресурси. Овој интегриран курс обезбедува комплементарни познавања и сублимирање на знаењата стекнати од курсевите по бизнис и економија. Времетраење на модулот е 6 недели. Цели кои треба да се постигнат: Деловно одлучување за стекнување и располагање со сите ресурси на компанијата, нивно менаџирање и ефектите од управувањето и одлучувањето врз финансискиот резултат на компанијата, а консеквентно и врз вредноста на капиталот во посед на акционерите. Интегрирани познавања за постапките и методите на деловно одлучување како: инвестициони одлуки, оперативни одлуки, одлуки во врска со човековите ресурси, одлуки за информациониот систем и финансиските одлуки. Интегрирани познавања за менаџирањето со парите и хартиите од вредност, залихите, работниот капитал, инвестициите во кадри, основни средства и побарувања од купувачите. Проширени познавања за избор, селекција, тренинзи и нов приод за оценка на продуктивноста на работната сила. Проширени познавања за управување со информационата база на компанијата, обработка и моделирање на податоците. Проширени познавања за релациите меѓу обврските и капиталното финансирање, определување на финансискиот левериџ и дивидендната политика.
Анализа на надворешното опкружување: конкуренција, меѓународни збиднувања, финансиски пазари и трошоци на капиталот, проценка на ризиците и нивното влијание врз готовинските приливи и определување на вредноста на акциите во компанијата.

Модул 6: Оперативни одлуки во бизнисот

Овој модул се фокусира на методите и условите во кои се донесуваат оперативните одлуки за бизнисот. Ова е модул кој е базиран на интегрирање на познавањата од областа на маркетинг менаџментот, производниот менаџмент и финансиите. Модулот се организира за времетраење од 6 недели. Цели кои треба да се постигнат: Продлабочување на знаењата кои се однесуваат на донесувањето на одлуки поврзани со маркетинг миксот. Акцентот се става врз одлуките за производство, промоција и формирање на цената; Продлабочување на знаењата кои се однесуваат на однесувањето на купувачите во процесот на купување, анализа на нарачките, производите кои се нудат, начините на кои се нудат и еластичноста на побарувачката во однос на цената на производите; Продлабочување на знаењата за моделите на дистрибуција, од кои се добиваат информации за производот, побарувачката и други релевантни информации и влијанието на овие информации врз глобалното планирање на ресурсите на претпријатието. Симулација на електронско тргување.

 Активностите на  нашите студенти во рамките на интегрираната компаниска програма  се реализираа низ неколку виртуелни компании чии финални производи можете да ги погледнете на следниот линк.

Права и должности на студентите
Правата и должностите на студентите се дефинирани во Статутот на ФБЕ, во членовите:

• Општи одредби за статусот студент на ФБЕ – од член 70 до член 74
• Права на студентите – член 75
• Должности на студентите – член 76
• Погодности за најдобрите студенти – член 77 и 78
• Кодекс на однесување

Член 75

- Редовно студирање и статус на редовен студент и право на вонредно
студирање и статус на вонреден студент,

• Запишување и образование под еднакви услови утврдени со Закон, со овој Статут и со општите акти на Школата,
• Квалитетни студии и образовен процес како што е предвидено во студиските програми,
• Право на изјаснување на квалитетот на наставата и наставниците,
• Учество во управување со Школата, согласно Законот и овој Статут,
• Заштита на своите права и должности пред органите на Школата,
• Заштита на личноста и достоинството на студентот од злоупотреба,
• Слободно определување за видот на студиите,
• Да ги продолжи студиите на друга високообразовна установа ако Школата престане со работи или ако студентот се испише од Школата,
• Да ги користи библиотеката и базата на податоци, просторот, опремата (учебни помагала), софтверот и друга научна и стручна инфраструктура на Школата,
• Да избира и да биде избран, како претставник на студентите во органите на Школата,
• Да користи услуги на студентскиот стандард со сопствен надомест (сместување, исхрана, здравствена заштита и друго), градски и меѓуградски превоз, според условите утврдени во Закон и од вршителите на соодветните дејности,
• Да преминува од една на друга високообразовна установа, односно од едни на други студии, и притоа да ги користи погодностите на ЕКТС,
• Да се организира во граѓанско здружение - Студентски парламент на Школата, заради остварување на правата дадени во Законот и овој Статут,
• Да ги продолжи студиите што ги прекинал, со исполнување на процедури и обврските кои ги бара Школата,
• Да користи распуст не помалку од 60 дена, во рамките на еден календарска година,
• Да добива државни или други стипендии или да користи финансиски кредит за издршка за време на школувањето, под услови утврдени со Закон,
• Да остварува соработка со студентите во земјата и во странство,
• Да остварува и други права согласно со Закон и овој Статут.

Член 76

• Да се придржуваат кон обврските кои за нив произлегуваат од Статутот, како и да одговараат за повредата на истите,
• Задолжително да ја користат картичката за евидентирање на електронскиот ситем за влез-излез,
• Секоја учебна година во текот на своето студирање задолжително да изработат Проектна задача од одржан семинар на кој присуствувале. Трошоците за семинарите кои се однесуваат на организиран превоз, сместување во објект каде се одржува семинарот, како и издавањето на брошура од семинарот ќе го сноси секој студент поединечно.

Кодексот на однесување ги регулира следните аспекти на однесувањето на вработените и студентите на ФБЕ:

Забрана за употреба на алкохол
На студентите на ФБЕ не им е дозволено поседување или употребување на алкохол во текот на нивните активности во просториите на школата. Пијанството за ФБЕ е неприфатливо и студентите кои ќе ги прекршат овие правила ќе бидат подложни на дисциплински мерки.

Забрана за употреба на наркотични средства
ФБЕ нема да толерира добивање, дистрибуција, продажба, нарачување, поседување и/или користење на наркотични средства во своите простории како и во текот на активностите изведени во рамките на школата.
Секој студент кој ќе ги прекрши овие правила ќе биде подложен на поведување полициска и дисциплински мерки.

Компјутерска мрежа и пристап на интернет
Интернетот е светски распространета компјутерска мрежа која содржи милиони страници со различни информации и реклами. Корисниците на интернетот се предупредени дека голем број од овие интернет страни вклучуваат навредлив, сексуално експлицитен и несоодветен материјал. Во општ случај додека се користат интернет услугите многу е тешко да се одбегне барем контактот со ваквите материјали, дури и наједноставните пребарувања може да доведат до високо навредливи содржини. Дополнително, доколку вашата адреса ја има на интернет тоа може да предизвика да добиете е-мејлови со навредливи содржини (тн. спамови). Корисниците на интернет услугите треба да се свесни за овој податок и ФБЕ не превзема одговорност за материјалите кои студентите ќе ги гледаат или преземат од интернет, но истите треба да се свесни дека пристапот кон интернет и е-мејл адресите преку мрежата на ФБЕ е сопственост на ФБЕ и дека во својот домен ФБЕ ги надгледува претходно наведените активности. ФБЕ ги охрабрува своите студенти да ги користат електронските медиуми но притоа да се однесуваат одговорно и професионално. Така на пример при испраќање на е-мејл треба да ги користат истите заштитни мерки како и при праќање на факсови или писма. Исто така студентите треба да научат да препознаат кои интернет страни се безбедни за читање иако понекогаш е тешко да се направи проценка која интернет страна е прифатлива или неприфатлива за читање.

Ограничување во користењето на компјутерската мрежа
Во рамките на недозволените активности во однос на компјутерската мрежа на ФБЕ истата нема да биде користена за дисеминација, гледање или сторирање, комерцијални и лични реклами, промоции, деструктивни кодови (на пример вируси, тројан програми и сл.) или користење на други неавторизирани материјали. Во таков случај привилегијата да се користи компјутерската лабораторија ќе биде прекината.
Секој студент и вработен има обврска да не ја уништува или оштетува компјутерската опрема во сопственост на школата.

Комуникации и деловни тајни
Доколку не се соодветно овластени на сите корисници им се забранува испраќање, пренесување или дистрибуирање на доверливи информации и податоци кои се сопственост на ФБЕ. Неавторизирана дисеминација на таквиот материјал може да резултира во сериозни дисциплински мерки.

Сопственост
Севкупната интелектуална сопственост обработувана во текот на активностите на ФБЕ или од некој проект на ФБЕ припаѓа на ФБЕ. Севкупната опрема, софтвери и други погодности на школата кои ги користат студентите и вработените се истотака сопственост на ФБЕ, вклучувајќи ги тука и материјалите и креираните е-мејл адреси. Соодветно, студентите и вработените би требало да ги користат погодностите и интелектулната сопственост на ФБЕ само во контекст на работата и за бенефит на ФБЕ. ФБЕ го задржува правото да го надгледува, да има пристап, да прави преглед како и да го избрише следното без да ја извести засегнатата индивидуа: сите испратени и примени е-мејлови, поштенски сандачиња, приватни директориуми, филмови, како и софтвери и материјали од трети лица. Исто така ФБЕ го задржува правото да ги повлече сите привилегии кои ги нуди доколку смета студентите и вработените ги користат на неприфатлив начин.

Екскурзии
Екскурзии надвор од просториите на ФБЕ и посети на други фирми, фондации, факултети и други институции, а кои се поврзани со наставните активности се дел од образованието на ФБЕ. Се очекува дека во текот на екскурзиите и другите активности надвор од просториите на ФБЕ сите студенти ќе се однесуваат одговорно. Во тој контекст секој студент би требало да потпише изјава дека го ослободува ФБЕ од одговорност во случај на незгода во која се нашол по негова вина.

Лојалност, искреност и изглед
Од вработените и студентите на ФБЕ се очекува да се однесуваат лојално и фер во однос на коректна комуникација, вистински, комплетни и навремени информации за програмите, активностите, политиките, процедурите и практиките, во и надвор од ФБЕ. Исто така се очекува во текот на работното време и наставата вработените и студентите да практикуваат пристоен начин на облекување. Непочитувањето на овие правила се смета за прекршок, казнив со опомена, разрешување или исклучување во зависност од неговата тежина зачестеноста.

Интелектуална сопственост
Во поширока смисла, интелектуалната сопственост се однесува на правата на печатење/копирање на материјалот, патенти, трговски марки, иновации, идеи, know-how и деловни информации. Повеќето текстови и слики се заштитени со правата за печатење, додека останатите материјали се заштитени со трговски марки. Превземањето, поседувањето и дистрибуцијата или копирањето на авторски заштитен примерок, документ, книга, софтверски програм, on-line водич за предавања/вежби или пак видео е прекршок на правата за печатење доколку личноста која го прави преземањето не е соодветно овластена од авторот на делото. Според тоа, во отсуство на овластеност за преземање на одредени содржини од некој друг автор овие активности се забранети. Овие основни правила важат и за материјали добиени од трети лица како што се други институции, информациони системи и интернет страни.